Co to jest aktywny tempomat?
Tempomat aktywny, znany także pod nazwą Adaptive/Active Cruise Control, to system samochodowy, który ma za zadanie utrzymanie prędkości na trasie i wykrywanie przeszkód, jakie pojawiają się przed samochodem. Dzięki wykorzystaniu nowoczesnych technologii możliwe jest automatyczne redukowanie prędkości czy nawet wyhamowywanie auta w razie potrzeby.
Dostępne obecnie w pojazdach tempomaty aktywne umożliwiają zaprogramowanie ich w taki sposób, aby zachowywały określoną odległość za pojazdem, który jedzie z przodu. Co więcej, samochód, wykorzystując nowoczesne technologie, może nawet zmienić pas ruchu, co pozwala zachować zaprogramowaną prędkość bez konieczności jej redukowania. Takie rozwiązanie jest szczególnie wygodne dla kierowcy podczas jazdy autostradą.
Zasada działania wspomnianego tempomatu samochodowego nie jest skomplikowana. Oprogramowanie bazuje na informacjach dotyczących przeszkód znajdujących się przed pojazdem. Są one pozyskiwane ze specjalnych sensorów montowanych w przedniej części pojazdu. Czujniki dostępne są w dwóch wariantach. Są to:
- standardowe radary,
- lidary, czyli sensory wykorzystujące laser.
Zarówno jedne, jak i drugie czujniki wykorzystują fale, które rozchodzą się przed pojazdem. Ich działanie przypomina działanie sonaru. W momencie, kiedy fale napotkają przeszkodę, odbijają się od niej i powracają do sensora w samochodzie. Ten reaguje natomiast na otrzymany sygnał, zachowa daną prędkość lub też zacznie zwalniać.
Czy tempomat i tempomat aktywny to takie same funkcje?
Niektórzy kierowcy często zamiennie stosują pojęcia tempomat oraz aktywny tempomat. Co to za system i czy obydwa pojęcia odnoszą się do takich samych rozwiązań? Niezupełnie. Co prawda, zadaniem jednego, jak i drugiego jest utrzymywanie konkretnej prędkości samochodu. Zwykłe tempomaty to jednak jedne z pierwszych rozwiązań, jakie stosowano w autach. Kierowca, uruchamiając ten system w samochodzie, ustala określoną prędkość, którą samochód utrzymuje, niezależnie od tego, jakie zdarzenia mają miejsce przed nim. To zadaniem kierowcy jest kontrolowanie prędkości i reagowanie na zmiany. Z kolei w przypadku aktywnego tempomatu, samochód sam odpowiada na zmiany na drodze.
Tempomat aktywny – jak bezpiecznie z niego korzystać?
Prowadzenie samochodu wyposażonego w tempomat czy tempomat aktywny nie różni się praktycznie niczym od poruszania się samochodem bez tej funkcji. Różnicą jest tak naprawdę znajdujący się dodatkowy przycisk oznaczony obrotomierzem z zaznaczoną na nim strzałką, a także komfort podróży w dłuższych trasach. W zależności od producenta i modelu auta przycisk odpowiedzialny za włączenie tempomatu może być umieszczony w różnych miejscach:
- na kierownicy,
- na desce rozdzielczej, po lewej lub prawej stronie,
- przy skrzyni biegów.
Włączenie tempomatu jest łatwe i bezproblemowe. Należy rozpędzić pojazd do wybranej prędkości. Następnie należy wcisnąć przycisk odpowiedzialny za uruchomienie systemu. Sterowanie najczęściej znajduje się na kierownicy samochodu. Poprzez naciśnięcie przycisków +, -, ↑, ↓ kontroluje się prędkość, jaką system ma utrzymywać. Tempomat aktywny dodatkowo pozwala na ustawienie odległości, jaką ma zachowywać auto za poprzedzającym go pojazdem.
Różne rodzaje tempomatów aktywnych – sprawdź, co warto wiedzieć
Tempomaty aktywne w samochodach dostępne są w trzech wariantach. Wynika to z różnych rozwiązań technologicznych i ich ciągłego doskonalenia. Najstarszy jest tempomat aktywny działający w określonych przedziałach prędkości. System obsługuje prędkości jedynie w granicach, jakie wyznaczył producent (zazwyczaj od 30 km/h do 200 km/h). Z tej funkcji nie można skorzystać przy poruszaniu się w korku. Pojazd zwolni do najniższej prędkości, po czym sygnałem dźwiękowym ostrzeże kierowcę i się dezaktywuje.
Nieco bardziej nowoczesne są tempomaty aktywne, które obsługują pojazdy w pełnym zakresie prędkości. Można je ustawić od 0 km/h do maksymalnej wartości, jaką może uzyskać dany samochód. Nie jest to jednak rozwiązanie idealnie. Sprawdzi się przy płynnym poruszaniu na drodze. Jeżeli jednak auto wyhamuje do zera, to nie rozpocznie ponownego przyśpieszania. Ponowne wznowienie jazdy leży po stronie kierowcy, który musi zacząć operować pedałem gazu.
Najnowszy tempomat aktywny montowany w pojazdach ma oznaczenie Stop&Go. Jest to jeden z najbardziej zaawansowanych systemów, z jakich może korzystać kierowca. Samochód nie tylko obsługuje pełen zakres prędkości i wyhamowuje do zera, ale również samodzielnie wznawia jazdę. Rozwiązanie to idealnie sprawuje się nie tylko w dalszych trasach, ale również przy codziennym przemieszczaniu się po zakorkowanym mieście.
Czy tempomat aktywny to opcja dla każdego?
Tempomaty w nowoczesnych samochodach to jedne z najbezpieczniejszych systemów. W autach klasy premium montuje się również dodatkowe zabezpieczenia, których zadaniem jest odczytywanie informacji z przydrożnych znaków drogowych (głównie tych dotyczących graniczeń prędkości, ale nie tylko). Dzięki temu tempomat automatycznie dostosowuje prędkość samochodu do ograniczeń.
Warto jednak mieć świadomość, że nowoczesne systemy mają za zadanie jedynie wspierać kierowcę. Prowadzący musi zwracać uwagę na otoczenie i w razie konieczności reagować. Trzeba przyjąć, że tempomaty mogą mieć problemy w odczytywaniu odległości, zwłaszcza, jeżeli warunki na drodze są niekorzystne (silne opady deszczu czy śniegu). Tempomat aktywny może wykazywać również problemy, jeżeli chodzi o poruszanie się po łuku. Może wtedy dochodzić do niekontrolowanego zwalniania, kiedy czujniki wyłapią przeszkodę poza jezdnią.
Tempomat aktywny – czy i jak sprawdzi się przy manualnej skrzyni biegów?
Tempomat aktywny to rozwiązanie, które sprawdzi się przede wszystkim w samochodach z automatyczną skrzynią biegów. W tego typu pojazdach kierowca nie musi manewrować sprzęgłem, automat samoistnie zmienia biegi na niższe lub wyższe. Aktywny tempomat montowany jest w niektórych samochodach z manualną skrzynią biegów, jednak jest to mało praktyczne rozwiązanie. Jego wykorzystanie wiąże się z koniecznością zachowania dużej czujności przez kierowcę. Bardzo często konieczna jest szybka redukcja biegu, inaczej pojazd może zgasnąć, co spowoduje zagrożenie na drodze. Pomimo tej niedogodności, wielu kierowców korzysta z tego rozwiązania (zwłaszcza jeżeli mają do pokonania kilkaset kilometrów w nocy, kiedy trasa jest w większości przypadków pusta